Εγώ μηνύματα

Όταν χρησιμοποιούμε τα εγώ-μηνύματα μπορούμε να πετύχουμε μια καλή επικοινωνία. Σε ένα διάλογο υπάρχει πάντα ο πομπός και ο δέκτης. Πομπός είναι αυτός που στέλνει το μήνυμα και δέκτης αυτός που το δέχεται. Στα εγώ-μηνύματα ο πομπός προσπαθεί να μεταφέρει στον δέκτη μηνύματα που αφορούν το εγώ του δηλαδή τον εαυτό του. Κάνοντας το αυτό, αποφεύγει να είναι επικριτικός, να κάνει κατηγορίες, δεν ειρωνεύεται, δεν βάζει ταμπέλες και όπως θα δούμε παρακάτω η δομή των εγώ-μηνυμάτων δεν αφήνει χώρο για σαρκασμό και κοροϊδία/γελοιοποίηση.

Χρησιμοποιώντας αυτό τον τρόπο επικοινωνίας οι σχέσεις όποιας μορφής – ερωτική, συντροφική, συναδελφική, φιλική, γονική  γίνονται ειλικρινής και εξελίσσονται συνέχεια.  Αυτό είναι επακόλουθο των αποκαλύψεων που κάνουμε για τον εαυτό μας. Παρουσιάζοντας τον εαυτό μου δίνω στον συνομιλητή μου να καταλάβει ποιος είμαι, γιατί είμαι έτσι και τι θα ήθελα.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα ξεκινώντας με τα ΕΣΥ μηνύματα:

1.      Είσαι πολύ εγωιστής που κάθε Σάββατο βγαίνεις με τους φίλους σου.

2.      Δεν κάνεις τίποτα! Θα βρωμίσουμε εδώ μέσα!  

Τώρα ας μετατρέψουμε αυτά τα εσύ-μηνύματα σε εγώ-μηνύματα:

Το «είσαι πολύ εγωιστής» μπορεί να γίνει: «Νοιώθω λύπη και μοναξιά, όταν κάθε Σάββατο βράδυ είμαι μόνη μου.  Θα ήθελα να έχουμε χρόνο μαζί. Μού λείπεις».

Στο πρώτο αυτό παράδειγμα ας δούμε την μετατροπή που έγινε.

1.      Μίλησα μόνο για τον εαυτό μου. 

2.   Δεν χαρακτήρισα / ονομάτισα (είσαι εγωιστής).

3.      Έδωσα όνομα στο συναίσθημα μου (λύπη και μοναξιά).

4.      Το επίκεντρο δεν είναι πλέον οι φίλοι του αλλά το ότι είμαι μόνη μου και ότι μου λείπει (αποτέλεσμα).

5.      Η λύση για το συναίσθημα μου και πρακτικά για την μοναξιά μου όπως την προσφέρω στο μήνυμα είναι ότι θα ήθελα να περνούμε περισσότερο χρόνο μαζί (Λύση/Θέλω).

Από αυτό το σημείο μπορεί να εξελιχτεί μια σωστή συζήτηση.

Στο δεύτερο παράδειγμα «Δεν κάνεις τίποτα! Θα βρωμίσουμε εδώ μέσα!» το εγώ-μήνυμα μπορεί να είναι «Όταν τα σκουπίδια είναι πάντα στο σπίτι, νοιώθω θυμό, γιατί κουράζομαι να καθαρίζω. Θέλω βοήθεια!»

1.      Κάνουμε συγκεκριμένο το τι είναι το «θα βρωμίσουμε εδώ μέσα».

2.      Εκφράζω το συναίσθημα (θυμός) και εξηγώ γιατί το έχω αυτό το συναίσθημα (κούραση).

3.      Δίνω την λύση (θέλω βοήθεια).

4. Και πάλι το κυριότερο μίλησα μόνο για τον εαυτό μου!

Είναι ξεκάθαρο νομίζω μετά τα παραδείγματα ότι αν μιλήσουμε στο εσύ η επικοινωνία πολύ εύκολα θα λήξει γιατί ο δέκτης αυτών των κατηγοριών θα μπει σε ένα συναισθηματικό αδιέξοδο οπόταν δεν θα έχει την ικανότητα να επικοινωνήσει επειδή θα αισθάνεται ανασφάλεια. Αυτό που μπορεί να προκύψει είναι διαφωνία, ένταση, καυγάς. Αντίθετα όταν ακούμε τα εγώ-μηνύματα το πιο πιθανό είναι ότι νοιώθουμε ότι ο δεσμός που έχουμε τον συνομιλητή μας είναι πιο δυνατός αφού μας εμπιστεύεται αυτό-αποκαλύπτετε και με αυτό τον τρόπο η σχέση μας δυναμώνει.

Μεταμφιεσμένα Εσύ-μηνύματα σε Εγωμηνύματα

Μπορούμε με ευκολία να δημιουργήσουμε μια φράση που να μας κάνει να πιστέψουμε ότι μιλούμε για τον εαυτό μας αλλά στην πραγματικότητα να είναι εσύ μήνυμα. Συνήθως αυτές οι φράσεις ξεκινούν με το «νομίζω ότι εσύ….» «Αισθάνομαι ότι εσύ….. » ή μιλούν στο δεύτερο πρόσωπο.

Για παράδειγμα:

«Αισθάνομαι ότι πότε δεν με αγάπησες και ότι ποτέ δεν θα το κάνεις!»

«……..όταν μου φωνάζεις σημαίνει ότι δεν με εκτιμάς, έτσι δεν είναι?»

Στο πρώτο παράδειγμα λέω στον άλλον τι νοιώθει, χωρίς να είμαι σίγουρος και χωρίς να λέω τι νοιώθω εγώ και τι θέλω εγώ. Στην δεύτερη περίπτωση έχουμε ένα καμουφλαρισμένο εγώ μήνυμα στο οποίο μεταφέρουμε μεν την πράξη με ουδέτερο τρόπο αλλά το συναισθηματικό περιεχόμενο δεν το λεκτικοποιούμε. Θα καταλάβουμε την διαφορά αν και στις δύο περιπτώσεις προσπαθήσουμε να μιλήσουμε για τον εαυτό μας.

Τα εγωμηνύματα απαιτούν ευθύνη, αυτογνωσία, απαιτούν να αποκαλύψουμε τον εαυτό μας και αυτό οδηγεί στην συναισθηματική ωρίμανση. Κατά τη διάρκεια μιας  συζήτησης, τα πιο πάνω προκαλούν την ενσυναίσθηση και το δέσιμο.

Πώς φτιάχνουμε το Εγωμήνυμα?

Το εγωμήνυμα έχει 3 βασικά χαρακτηριστικά:

1. Μια σύντομη περιγραφή της συμπεριφοράς

2. Το/α συναισθήματα μας

3. Το αποτέλεσμα που έχει αυτή η συμπεριφορά στον εαυτό μου.

Επιπλέον όταν κάνουμε εγωμηνύματα δεν κάνουμε γενικεύσεις, μιλούμε συγκεκριμένα για το θέμα και με ακρίβεια. Αποφεύγουμε τα θα έπρεπε και τους χαρακτηρισμούς και δεν χρησιμοποιούμε καμουφλαρισμένα μηνύματα όπως αισθάνομαι ότι εσύ….. πιστεύω ότι εσύ….

Ξεκινούμε με

Όταν είμαι....

Όταν εγώ....

Κάνουμε περιγραφή της κατάστασης όσο πιο συγκεκριμένα και με ακρίβεια. Εδώ ο σκοπός είναι η επικοινωνία οπόταν πέρα από τα λόγια προσέχουμε επίσης τον τόνο της φωνής και τις εκφράσεις μας αφού και αυτά μπορούν να προκαλέσουν άμυνα.

συνεχίζουμε με τότε ........

Εκφράζουμε τα συναισθήματα που νοιώθουμε όταν γίνεται η κατάσταση που ήδη περιγράψαμε. Ξανά προσπαθούμε να είμαστε όσο πιο συγκεκριμένοι γίνεται και αποφεύγουμε αόριστα συναισθήματά όπως ένοιωθα άσχημα ή κακά.  Πολλές φορές βοηθά να εξηγήσουμε οπόταν μπορούμε να πούμε Επειδή και να εξηγήσουμε τους λόγους.

Χρειάζομαι / Θέλω

Καλό θα ήταν να δίναμε και λύσεις όταν προτείνουμε κάτι όταν μια κατάσταση δεν μας αρέσει.

Οπόταν:    Όταν ........ Τότε – Επειδή  …… θέλω!!